Ξυλοπόδαροι σε θρησκευτικά τσίρκα
«Θεώρησε ὅτι, κάποιος τρώει φαγητό τό ὁποῖο περιέχει μία ποικιλία ἀπό θρεπτικά συστατικά ἀναμεμιγμένα μέ κάποια ἄλλα τά ὁποῖα εἶναι δηλητηριώδη. Δέν εἶναι ἀπαραίτητο νά τοῦ ποῦμε ποιά εἶναι τά καλά συστατικά. Αὐτό πού χρειάζεται εἶναι προειδοποίησι γι᾽ αὐτά πού εἶναι βλαβερά. Ἔτσι καί ἐδῶ, δέν εἶναι ἀναγκαῖο νά τονίσουμε τίς ἀλήθειες τῆς Βhagavad Gita [καί ὅλων τῶν ἄλλων θρησκευτικῶν βιβλίων], ἀλλά τά θανατηφόρα λάθη τά ὁποῖα περιλαμβάνει».
Ὁ Ηelmuth von Glasenapp, μιλώντας γιά τήν Ἰνδική καί τή Δυτική Φιλοσοφία, γράφει, σωστά: «Σ᾽ ὅλες αὐτές τίς περιπτώσεις, καί σέ πολυάριθμες ἄλλες, προβάλλουν συγκλίσεις πού μέ κανέναν τρόπο δέν μποροῦν νά ἑρμηνευθοῦν ὡς ἐξαρτήσεις, γιατί οἱ Ἰνδοί καί οἱ Δυτικοί φιλόσοφοι δέν γνώριζαν τίποτε οἱ μέν γιά τούς δέ ὅταν διατύπωναν τίς διδασκαλίες τους. Ὅμως, ἕνα σημεῖο πρέπει νά τονισθῆ ὅσο γίνεται πιό ἐμφατικά: ὅλες αὐτές οἱ διδασκαλίες συμφωνοῦν μεταξύ τους μόνον σέ ἐπιμέρους σημεῖα, ἐνῶ ἀπό ποικίλες ἄλλες ἀπόψεις διαφέρουν ἔντονα. Δέν ὑπάρχει πλήρης ἀντιστοιχία ἀνάμεσα στά συστήματα τῶν ἰδεῶν, ἀλλά αὐτά εἶναι σάν τά μωσαϊκά, ὅπου μόνο μερικές πέτρες εἶναι ἴδιες. Τοῦτο τό γεγονός πολλές φορές δέν συνειδητοποιεῖται ἀρκετά ἀπό ὅσους διαπιστώνουν ἀναλογίες, γιατί αὐτοί στρέφουν τή ματιά τους μονομερῶς καί ἀποκλειστικά μόνο στό ἕνα ἤ στό ἄλλο σημεῖο, καί γι᾽ αὐτό τό λόγο ἔχουν τήν ἐντύπωσι, πώς τό ἕνα σύστημα μπορεῖ νά ἐξομοιωθῆ μέ τό ἄλλο».
Γράφει ὁ Βhaktivedanta Swami Prabhupada: «Κατηγορεῖτε τίς Vedas ὅτι εἶναι ἀμφίβολες, τό Θεό ὅτι εἶναι φανταστικός καί αὐτούς πού ἀκολουθοῦν τό Θεό καί τίς Vedas ὅτι εἶναι διανοητικά καθυστερημένοι, τρελλοί, ἀφελεῖς, φανατικοί, δογματικοί. Τό βάρος, ὅμως, τῆς ἀποδείξεως βρίσκεται σέ σᾶς».
Ἐφόσον μᾶς προκαλεῖ, εἴμασθε ὑποχρεωμένοι νά ἀποδείξουμε τίς ἀνοησίες τῶν Vedas —καί ὄχι μόνο.
• Ἰδού στή συνέχεια μιά ὡραία εἰκόνα: «Εἶναι σάν τόν ἄνθρωπο πού ἔδωσε στό φίλο του, τοῦ ὁποίου ἄρεσαν τά παιχνίδια συναρμολογήσεως, ἕνα ἀσυνήθιστο δῶρο γενεθλίων. Ἀγόρασε δύο μεγάλα τέτοια παιχνίδια καί μετά ἄλλαξε τά καπάκια τῶν κουτιῶν γι᾽ ἀστεῖο. Ὁ ἄνθρωπος, πού δέχθηκε τό δῶρο, ἀποθαρρύνθηκε τελείως, προσπαθώντας νά συναρμολογήση τό πρῶτο παιχνίδι. Χρησιμοποιώντας τήν εἰκόνα στό καπάκι τοῦ κουτιοῦ ὡς ὁδηγό, δέν μποροῦσε νά βγάλη κανένα νόημα μέ τά κομμάτια τά ὁποῖα περιεῖχε τό κουτί. Βρῆκε τό δεύτερο παιχνίδι τό ἴδιο δύσκολο, μέχρι πού ὁ φίλος του τοῦ ἀποκάλυψε τή ζαβολιά».
Αὐτό, ἀκριβῶς, κάνουν καί οἱ θρησκεῖες: ἀνακατεύουν τίς ἀλήθειες τῆς πίστεως κι ἔτσι δέν βγαίνει νόημα γιά τήν ἀνθρώπινη ζωή.
• Σημειώνει ὁ Osho: «Ἄκουσα γιά ἕνα γιατρό. Κάποιος πῆγε νά τόν δῆ. Εἶχε ἕνα ἁπλό κρυολόγημα. Ὁ γιατρός τοῦ εἶπε: “Ἄκου τί θά κάνης. Ἡ νύκτα εἶναι πολύ κρύα. Τά μεσάνυκτα, γυμνός, πήγαινε στή λίμνη καί πήδα μέσα”.
Ὁ ἄνθρωπος εἶπε, “Σοῦ ᾽στριψε; Εἶμαι κρυωμένος καί τά μεσάνυκτα ἡ λίμνη εἶναι παγωμένη! Θά ἁρπάξω διπλή πνευμονία”.
Ὁ γιατρός εἶπε, “Μή μοῦ στενοχωριέσαι. Ἔχω ἕνα τέλειο φάρμακο γιά τήν πνευμονία, γιά τό κρυολόγημα, ὅμως, δέν ἔχω τίποτε. Θά στή γιατρέψω σίγουρα. Μόνο ἀκολούθησε τίς ὁδηγίες”».
Καί, βέβαια, ἀλλοίμονό σου ἄν τόν ἀκολουθήσης τό γιατρό αὐτό!
• Ὁ Jeff Greenwald γράφει: «Σάν κάποιος πού ἔχει πάρει ναρκωτικά, εἶπε ὁ φίλος μου, κι ἐνῶ περιφέρεται στή ζούγκλα, ξαφνικά μιά τίγρη πετάγεται μπροστά του μέσα ἀπ᾽ τούς θάμνους, κι αὐτός τό μόνο πού βρίσκει νά πῆ εἶναι: “Θεέ μου! Τί ὑπέροχα πράσινα μάτια!”».
Τό ἴδιο παθαίνουν καί οἱ followers —μέ τή διαδικτυακή ἔννοια— τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν: ἕλκονται ἀπό τά ὡραῖα μάτια καί ἀγνοοῦν τά αἰχμηρά νύχια!
• Μιά ὡραία εἰκόνα μᾶς δίνει καί ὁ Ramakrishna, χωρίς νά καταλαβαίνη, ὁ καημένος ὅτι αὐτός μέ τόν Ἰνδουϊσμό του ἦταν μακρυά ἀπό τό Θεό: «Ὅταν βρισκόμασθε σέ κάποια ἀπόστασι ἀπό τήν ἀγορά, δέν ἀκοῦμε παρά ἕνα δυνατό ἀνθρωποβουητό. Ὅταν, ὅμως, μποῦμε στήν ἀγορά, ἀντί γι᾽ αὐτό, ἀκοῦμε τίς ἀγοραπωλησίες πού γίνονται. Παρόμοια, ὅσο ἕνας ἄνθρωπος βρίσκεται μακρυά ἀπό τό Θεό, δέν μπορεῖ παρά νά βρίσκεται μέσα στήν κακοφωνία τῶν σοφιστειῶν, τῶν ἀνώφελων ἐπιχειρημάτων καί τῶν συζητήσεων. Ὅταν, ὅμως, πλησιάση τό Θεό, ὅλα τά ἐπιχειρήματα καί οἱ συζητήσεις παύουν, καί ἀποκτᾶ σαφῆ καί φωτεινή ἀντίληψι τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ».
° Ἄλλη μία εἰκόνα τοῦ Ramakrishna: «Γιά νά δῆ ὁ νυκτοφύλακας τούς περαστικούς, ρίχνει πάνω τους μία φωτεινή δέσμη μέ τό κλεφτοφάναρό του. Ὡστόσο αὐτόν κανείς δέν μπορεῖ νά τόν δῆ, ἄν δέν στρέψη ὁ ἴδιος πρός τόν ἑαυτό του τό φῶς τοῦ φαναριοῦ του. Ἔτσι καί ὁ Θεός βλέπει τόν καθένα μας, ἀλλά ἐμεῖς δέν τόν ἀντιλαμβανόμασθε παρά ὅταν εὐδοκήση νά μᾶς ἀποκαλυφθῆ μέ τό φῶς τῆς χάριτός του».
° Καί μιά παρόμοια: «Φαντασθῆτε ἕνα σκοτεινό δωμάτιο ὅπου τό φῶς εἰσχωρεῖ μονάχα ἀπό μία στενή σχισμή. Ἡ ἀντίληψι τήν ὁποία μπορεῖ νά σχηματίση γιά τό φῶς ἕνας ἄνθρωπος κλεισμένος σ᾽ αὐτό τό δωμάτιο ἐξαρτᾶται ἀπό τό πλάτος τῆς σχισμῆς. Ἄν ὑπάρχουν στίς θύρες καί στά παράθυρα πολλές σχισμές, ὁ ἄνθρωπος θά δῆ περισσότερο φῶς καί, ἄν ἀνοίξη τά ἐξώφυλλα, θά δῆ ἀκόμα περισσότερο. Ὅμως ἐκεῖνος πού βρίσκεται ἔξω, στό ὕπαιθρο, θά δεχθῆ τή μέγιστη ποσότητα φωτός. Ἔτσι καί ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται στούς πιστούς του ἀνάλογα μέ τίς διαφορετικές τους ἱκανότητες καί κατά τή φύσι τοῦ πνεύματός τους».
Καί πάλι: μόνο ὁ ἀληθινός Τριαδικός Θεός μας φωτίζει ἄπλετα τό περί Θεοῦ Μυστήριο.
Ὁ Jiddu Krishnamurti ἀποκαλύπτει, χωρίς νά τό καταλαβαίνη, τό κόλπο τοῦ διαβόλου: «Ὁ Διάβολος μ᾽ ἕνα φίλο του κοιτάζουν κάποιον πού περπατᾶ στούς βρώμικους δρόμους τῆς Βομβάης καί ξαφνικά σκύβει καί σηκώνει κάτι ἀπ᾽ τό πεζοδρόμιο· τό κοιτάζει καί τό πρόσωπό του φωτίζεται τρομερά καί γίνεται τόσο εὐτυχισμένο πού δέν μπορεῖ νά τό κρύψη.
—Τί βρῆκες;, ρωτᾶ τό Διάβολο ὁ φίλος του.
—Ἕνα κομμάτι Ἀληθείας, ἀπαντᾶ ἐκεῖνος, χαμογελώντας πονηρά.
—Καί δέν ἀνησυχεῖς;, τόν ρωτᾶ ὁ φίλος ἔκπληκτος.
—Ὄχι, ἀπαντᾶ ὁ Διάβολος, γιατί θά τόν βοηθήσω νά τήν ὀργανώση…»(JK, 306).
Αὐτό κάνουν οἱ αἱρεσιάρχες καί οἱ ἱδρυτές θρησκειῶν: ἀπολυτοποιοῦν τό σχετικό —μιά ἐπιμέρους ἀλήθεια— κάνοντας ἀπ᾽ αὐτό ἕνα σύστημα θρησκευτικό, πού, ὅμως, ὁδηγεῖ, τελικά, στό βάραθρο τοῦ Ἅδη. Ἐξάλλου, «“μιά βλακεία δέν παύει νά εἶναι βλακεία, ἀκόμα κι ἄν τήν ποῦν πέντε ἑκατομμύρια ἄνθρωποι”(Anatole France)».
Γράφει ὁ Χρῆστος Λάζος: «Δέν ἀρνοῦμαι τήν ἀξία τῶν μεγάλων διδασκάλων· ὄχι, ὅμως, τοῦ ἀπατεῶνα Lobsang Rampa, πού, ἀπό ἐπιτελικός ναζιστής, μᾶς πουλᾶ σήμερα ἀνατολικό νεροζούμι καί τόν ἀκολουθεῖ πλῆθος νεολαίας».
• Οἱ Ἕλληνες τίς φιλοσοφίες τοῦ Πλάτωνα, τοῦ Ἀριστοτέλη κλπ. δέν τίς ἔκαναν θρησκεία. Οἱ Ἰνδοί, Κινέζοι κλπ. τίς φιλοσοφίες καί τίς ἠθικολογίες τῶν Βούδδα, Νagarjuna κλπ. τίς ἔκαναν θρησκεία. Τόσο χαμηλό ὑπόβαθρο! Γιατί οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες δέν θεοποίησαν τόν Ἀριστοτέλη; Ἰδού ἡ ἀνωτερότητά των!
• Ἄν ὁ Βουδδισμός δέν εἶναι θρησκεία ἀλλά φιλοσοφία, τότε γιατί τόν καλοῦν σέ διαθρησκειακά συνέδρια καί γιατί κι αὐτός πηγαίνει σ᾿ αὐτά; Ἐπίσης, σέ βιβλία Ἱστορίας ἤ Γεωγραφίας τόν ἐντάσσουν σέ θρησκεύματα. Καί ἡ Ἱστορία τῆς Ἀνθρωπότητος τῆς Unesco κατατάσσει τό Βουδδισμό, Κομφουκιανισμό, Ταοϊσμό, Σιντοϊσμό στό κεφάλαιο θρησκεῖες κι ὄχι στίς Σχολές καλαθοπλεκτικῆς ἤ surfing ἐπί πάγου!
«Ὁ Σάτο-Καϊσέκι ἀναστατώθηκε πολύ ἀπό τίς συνέπειες τῆς ἡλιοκεντρικῆς θεωρίας τοῦ Κοπερνίκου, ἡ ὁποία, φυσικά, ἦταν σέ ἀντίφασι μέ τήν παλιά βουδδιστική κοσμολογία ὅπου τό Ὄρος Sumeru βρίσκεται στό κέντρο τοῦ σύμπαντος. Συμπέρανε ὅτι ἄν ἡ βουδδιστική ἄποψι τοῦ κόσμου ἀποδεικνυόταν λανθασμένη, ὁ τριπλός κόσμος, καί οἱ εἰκοσιπέντε μορφές ὑπάρξεως θά φαίνονταν ἀνοησίες —μέ ἀποτέλεσμα τήν ἄρνησι τοῦ ἴδιου τοῦ βουδδισμοῦ. Ἀμέσως, λοιπόν, ἄρχισε νά γράφη ἕνα βιβλίο ὅπου ὑπερασπιζόταν τή θέσι τοῦ Ὄρους Sumeru, χωρίς νά λυπᾶται κόπους. Ὅταν τελείωσε τή δουλειά τό πῆγε ἀμέσως στό Μάστερ Ἐκῖντο καί τό παρουσίασε θριαμβευτικά. Ἀφοῦ ξεφύλλισε τίς πρῶτες σελίδες ὁ μάστερ τό πέταξε κάτω, κουνώντας τό κεφάλι καί λέγοντας: “Τί βλακεία! Δέν καταλαβαίνεις ὅτι ὁ στόχος τοῦ βουδδισμοῦ εἶναι νά θρυμματίση τόν τριπλό κόσμο καί τίς εἰκοσιπέντε μορφές ὑπάρξεως; Γιατί κολλᾶς σέ τόσο ἀπόλυτα ἄχρηστα πράγματα καί λατρεύεις τό Ὄρος Sumeru; Μπουμπούνα!”. Ἀποσβολωμένος, ὁ Καϊσέκι ἔχωσε τό βιβλίο ὑπό μάλης καί πῆγε γρήγορα σπίτι». Ὡραῖα συμπεριφορά τοῦ διδασκάλου! Κάτω ἀπό τό χαλί!
° Ἀντιπρβλ., ἐπίσης: «Συνάντησα ἕναν ἄνθρωπο, ἕνα ζαϊνιστή μοναχό, πού προσπαθεῖ νά ἀποδείξη ὅτι οἱ ἀμερικάνοι καί οἱ ρῶσοι δέν ἔφθασαν στό φεγγάρι —ἐπειδή εἶναι ἀντίθετο μέ τή ζαϊνιστική κοσμολογία.
Στή ζαϊνιστική κοσμολογία, τό φεγγάρι εἶναι ὁ τόπος διαμονῆς τῶν devas, τῶν ἀγγέλων. Ἄν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἔφθασαν ἐκεῖ καί βρῆκαν ὅτι δέν ὑπάρχει κανένας, δέν ὑπάρχουν devas, τότε ὁλόκληρη ἡ ζαϊνιστική κοσμολογία καταρρέει. Τί νά πῆς τότε γιά τό Mahavira καί τή γνῶσι του, τήν ἀπόλυτη γνῶσι του; Ἡ παντογνωσία του θρυμματίζεται.
Οἱ ζαϊνιστές ἰσχυρίζονται ὅτι ὁ Mahavira ξέρει τά πάντα γιά τό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον. Τίποτε δέν τοῦ εἶναι κρυφό· ἡ γνῶσι του εἶναι ὁλοκληρωτική, ἀπόλυτη. Εἶναι ἀλάνθαστος. Τί νά κάνης, λοιπόν, τώρα; Ἄν οἱ ἄνθρωποι ἔφθασαν στό φεγγάρι —ὅπως κι ἔφθασαν— τότε ὁλόκληρη ἡ ζαϊνιστική φιλοσοφία ξαφνικά θρυμματίζεται.
Αὐτός ὁ ζαϊνιστής μοναχός, λοιπόν, προσπαθεῖ νά ἀποδείξη ὅτι δέν ἔφθασαν. Προσπαθεῖ νά ἀποδείξη ὅτι ἐξαπατοῦν ὅλο τόν κόσμο· ὅτι αὐτά τά ὁποῖα βλέπει ὁ κόσμος στήν τηλεόρασι, δέν εἶναι παρά εἰκόνες ἀπό studios· ὅτι κανείς δέν ἔχει φθάσει ἐκεῖ».
• Κάντε, παρακαλῶ, γαργάρα τό ἑξῆς κατανοητότατο (!) χωρίο:
«Σύμφωνα μέ τή Βεδική Ἐπιστήμη τοῦ Maharishi, ἡ Rig Veda ἀντιπροσωπεύει ἕνα πλῆρες ἀρχεῖο τῆς δομῆς καί τῆς δυναμικῆς τοῦ ἑνοποιημένου πεδίου μέ τή μορφή ἤχων. Πράγματι, οἱ συλλαβές τῆς Rig Veda εἶναι οἱ ἴδιοι οἱ ἦχοι πού παράγονται ἀπό τήν αὐτο-ἀλληλεπιδρῶσα δυναμική τοῦ ἑνοποιημένου πεδίου καί τό μηχανισμό τῆς ρήξεως τῆς συμμετρίας μέ τόν ὁποῖο τό ἑνοποιημένο πεδίο παράγει διαδοχικά τή διαφοροποιημένη δομή τῶν φυσικῶν νόμων».
• Ἐγκολπωθῆτε (!) καί τό ἀκόλουθο:
«Οἱ ταοϊστές, σάν τό Wordsworth, ἀντιλαμβάνονται τό σύμπαν ὡς ἕνα ζωντανό ὀργανισμό, ὅτι τά ἄλση καί τά ρυάκια του εἶναι ἐμποτισμένα ἀπό μυστηριῶδες πνεῦμα, ὅτι τά βράχια καί τά βουνά του εἶναι προικισμένα μέ ζωτική δύναμι».
«Κάποτε, σέ μιά παλαιότερη ἐποχή, ὁ πληθυσμός τῆς γῆς εἶχε αὐξηθῆ πολύ, οἱ σοδειές ἦταν πτωχές καί οἱ ἄνθρωποι πεινοῦσαν. Τότε ὁ Surya, ὁ θεός τοῦ ἡλίου, πού παρατηρεῖ τά πάντα, ἔνοιωσε μεγάλη εὐσπλαγχνία γιά τά πλάσματα τῆς γῆς. Ἔτσι, ἀκολουθώντας τή βόρεια πορεία του τό χειμῶνα, μάζεψε ἀρκετά ὕδατα μέ τίς ἀκτῖνες του κι ἔπειτα, στρεφόμενος νότια, ἔμεινε ἀκίνητος πάνω ἀπ᾽ τή γῆ, στό θερινό ἡλιοστάσιο, μαζεύοντας τή θερμότητα τῶν ἀκτίνων στόν ἑαυτό του. Καθώς παρέμενε ἀκίνητος, ὁ Soma, ὁ θεός τῆς σελήνης, πού εἶναι κύριος τοῦ φυτικοῦ βασιλείου, μετέτρεψε τούς ἀτμούς σέ βροχοσύννεφα πυκνά καί βαρειά καί τά ἔρριξε στή γῆ προκαλώντας πολλές βροχές. Ἔτσι ποτίσθηκαν καί θέριεψαν ὅλα τά δημητριακά καί τά ὀπωροφόρα δένδρα, δίνοντας γλυκούς καρπούς».** Ὡραῖα ἐπιστημονικά στοιχεῖα, αἴ!**
• «Οἱ παλαιοί πού ἀκολουθοῦσαν τό Tao μέ δεξιότητα δέν γύρευαν νά φωτίζουν τό λαό, ἀλλά νά τόν κρατοῦν στήν ἄγνοια»(TTC).
«Κάνε τούς ἀνθρώπους νά γυρίσουν στή χρῆσι τῶν * [σημ.: Πρωτόγονα σύμβολα μεταφορᾶς μηνυμάτων κι ἐπικοινωνίας πού χρησιμοποιοῦνταν ἀπ᾽ τούς Κινέζους, πρίν ἐμφανισθοῦν οἱ χαρακτῆρες τῆς γραφῆς, ἀλλά καί ἀπό ἄλλους πρωτόγονους λαούς (Σουμέριοι, Ἰνδιάνοι).]».** Ἐπιστημονική ὀπισθοδρόμησι δηλ.!**
«Σύμφωνα μέ τά λόγια τοῦ [ταοϊστῆ] Chuang Tse: “Οἱ βαθύτερες γνώσεις δέν ἐμπεριέχουν ἀναγκαστικά καί τή γνῶσι τοῦ Tao. Ἡ λογική δέν κάνει σοφότερους τούς ἀνθρώπους. Οἱ σοφοί ἔχουν ἀπορρίψει καί τή γνῶσι καί τή λογική”(Chuang Tse, μτφρ. James Legge, arranged by Clae Waltham (Αce Βooks, Νew Υork, 1971), κεφ. 22).
Τή yoga τή δίδαξε ὁ ἴδιος ὁ θεός, δεῖγμα ὅτι δέν εἶναι σκέτη γυμναστική· δέν θά χρειαζόταν γι᾽ αὐτό ἕνας θεός:
«Ὁ Bhagawan* [ὑπ.: Bhagawan σημαίνει εὐλογημένος, ἀξιολάτρευτος, σεβαστός. Εἶναι ἕνας τίτλος πού ἀποδίδεται συνήθως στό Vishnu καί στόν Κrishna.] συνέχισε: “Στήν ἀρχή δίδαξα αὐτή τή yoga στόν Vivasvat”»
• Ἰδού καί ἡ **μυθολογική **ἀφετηρία τῆς yoga:
«Ἱδρυτής τῆς φιλοσοφίας τῆς yoga εἶναι, κατά γενική ὁμολογία, ὁ θρυλικός σοφός Maharishi Ρatanjali, τοῦ ὁποίου ἡ ζωή χάνεται στήν ὁμίχλη μεταξύ μυθολογίας καί ἱστορίας. Σύμφωνα μέ μία ἐκδοχή τῆς ἱστορίας του, ἡ μητέρα του, Γκοννίκα, προσευχόταν στόν ἄρχοντα Vishnu, τό θεό πού συντηρεῖ τό σύμπαν, γιά ν᾽ ἀποκτήση παιδί. Ὁ Vishnu συγκινήθηκε τόσο ἀπ᾽ τήν ἁγνότητα καί τήν ἀφοσίωσί της, ὥστε διέταξε τό ἀγαπημένο του κοσμικό φίδι, τόν Ananda, νά προετοιμασθῆ γιά νά ἐνσαρκωθῆ. Ἕνας μικρός κόκκος ἀπ᾽ τό οὐράνιο σῶμα τοῦ Ananda ἔπεσε στίς ὑψωμένες παλάμες τῆς Γκοννίκα. Ἔθρεψε τόν κοσμικό σπόρο μέ ἀγάπη, μέχρι πού ἔγινε ἕνα μικρό ἀγόρι. Ὀνόμασε τό γυιό της Ρatanjali ἀπ᾽ τίς λέξεις pat πού σημαίνει “αὐτός πού ἔπεσε ἀπ᾽ τόν οὐρανό”, καί anjali, τήν ὀνομασία τῆς στάσεως προσευχῆς τήν ὁποία πῆρε, ἐνῶ προσευχόταν στό Vishnu. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος, πού οἱ ἱστορικοί ὑπολογίζουν ὅτι ἔζησε δύο αἰῶνες πρίν τή γέννησι τοῦ Χριστοῦ, διαμόρφωσε τίς ἀρχές τῆς yoga».
Ἰδού καί ἡ ἄποψι τοῦ Μircea Εliade: «Ἡ hatha yoga δέν πρέπει καί δέν μπορεῖ νά συγχέεται μέ τή γυμναστική».